Dragonfly : เทคโนโลยีการเกษตรอัจฉริยะ รับมือโลกเดือดอย่างยั่งยืน
การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศได้ส่งผลกระทบต่อภาคเกษตรกรรมทั่วโลก เกษตรกรต้องเผชิญกับภัยแล้ง น้ำท่วม และความไม่แน่นอนของฤดูกาลเพาะปลูก ขณะเดียวกัน แนวโน้มโลก ได้ก้าวสู่ยุค Smart Farm และการใช้เทคโนโลยี เช่น Internet of Things (IoT) เทคโนโลยี AI การสำรวจระยะไกล (Remote Sensing) และสารสนเทศภูมิศาสตร์ (GIS) ได้มีบทบาทสำคัญในการบริหารจัดการทรัพยากรทางการเกษตร และวางแผนการเพาะปลูกอย่างมีประสิทธิภาพ ช่วยลดความเสี่ยง ควบคู่กับการเสริมสร้างความสามารถในการรับมือกับสภาพภูมิอากาศที่แปรปรวนได้อย่างมีประสิทธิภาพ
Dragonfly หรือ แพลตฟอร์มดิจิทัลทางการเกษตรเชิงพื้นที่ระดับรายแปลง ที่พัฒนาโดยสำนักงานพัฒนาเทคโนโลยีอวกาศและภูมิสารสนเทศ (องค์การมหาชน) หรือ GISTDA นับเป็นเครื่องมือสำคัญของการประยุกต์ใช้เทคโนโลยีเพื่อการเกษตรแม่นยำ โดยออกแบบมาเพื่อสนับสนุนเกษตรกรในการติดตาม เฝ้าระวัง และคาดการณ์สถานการณ์ต่าง ๆ ที่มีผลต่อการเพาะปลูก ช่วยวางแผนและบริหารจัดการแปลงได้อย่างครบวงจร ตั้งแต่การปลูกจนถึงการจำหน่ายผลผลิต ด้วยเทคโนโลยีอวกาศและภูมิสารสนเทศที่แม่นยำและทันสมัย ซึ่งมีหลายฟีเจอร์ที่น่าสนใจ อาทิ
– ติดตามความสมบูรณ์ของพืช : ใช้ดาวเทียมถ่ายภาพแปลงเกษตรกรทุก 5 วัน เพื่อวิเคราะห์สุขภาพพืชในแปลง
– ข้อมูลสภาพอากาศ : แสดงข้อมูลอุณหภูมิ ปริมาณน้ำฝน ความชื้นสัมพัทธ์ ข้อมูลลมและทิศทางลม จากกรมอุตุนิยมวิทยา เป็นข้อมูลรายชั่วโมงและล่วงหน้า 7 วัน
– ข้อมูลสภาพแปลง : แสดงข้อมูลสภาพดิน ความอุดมสมบูรณ์ อ้างอิงจากแผนที่ชุดดินของกรมพัฒนาที่ดิน อีกทั้งตรวจวัดคลื่นความร้อนแสดงข้อมูลอุณหภูมิพื้นผิวบริเวณแปลง เพื่อใช้วางแผนการใช้น้ำอย่างเหมาะสม
– ข้อมูลภัยพิบัติ : เป็นข้อมูลภัยพิบัติของ GISTDA เช่น ในฤดูฝน ดูพื้นที่น้ำท่วมรอบแปลง เพื่อช่วยให้เกษตรกรสามารถวางแผนรับมือได้อย่างมีประสิทธิภาพ
– คาดการณ์ผลผลิต : สลัดภาพถ่ายดาวเทียม เข้าสมการแปรผล คาดการณ์ผลผลิตล่วงหน้าได้ 1-2 เดือนก่อนการเก็บเกี่ยว นำข้อมลไปต่อยอดด้านการตลาด (ปัจจุบันใช้ได้กับอ้อยและข้าว)
– แหล่งน้ำขนาดเล็ก แสดงตำแหน่งแหล่งน้ำบริเวณรอบแปลงเพาะปลูก เพื่อจัดการน้ำอย่างเหมาะสม
– เฝ้าระวังโรคและแมลง เป็นระบบแจ้งเตือนแบบจิตอาสาที่สมาชิกชุมชนสามารถปักหมุดเพื่อแจ้งเตือนเมื่อพบการระบาดของโรคหรือแมลงศัตรูพืชในพื้นที่ เฝ้าระวังและสร้างการรับรู้ร่วมกันในชุมชนที่มีความพร้อมในการใช้เทคโนโลยี
Dragonfly นับว่าเป็นเทคโนโลยีที่ยกระดับการเกษตรไทยสู่ความแม่นยำ และยังเป็นก้าวสำคัญในการสร้างภูมิคุ้มกันให้ภาคเกษตรกรรมสามารถรับมือกับการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศได้อย่างยั่งยืน
“ประเทศไทยเติบโตอย่างยั่งยืนด้วยเศรษฐกิจคาร์บอนต่ำและมีภูมิคุ้มกันต่อการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศด้วยการมีส่วนร่วมของประชาชน”
แหล่งที่มา :
– IPCC, IPCC Sixth Assesment Report : Impacts, Adaptation and Vulnerability, Chapter 5 : Food, and Other Ecosystem Products.
– FAO : Food and Agriculture Organization of the United Nations, The State of Food and Agriculture 2023.
– FAO : Food and Agriculture Organization of the United Nations, Precision Farming : The Power of AI and Technologies.
– NECTEC : National Electronics and Computer Technology Center ศูนย์เทคโนโลยีอิเล็กทรอนิกส์และคอมพิวเตอร์แห่งชาติ 2563, Precision Farming เทคโนโลยีผสมผสานการเกษตรยุคดิจิทัล
– GISTDA สำนักงานพัฒนาเทคโนโลยีอวกาศ และ ภูมิสารสนเทศ, Dragonfly แมลงปอ
– GISTDA สำนักงานพัฒนาเทคโนโลยีอวกาศ และ ภูมิสารสนเทศ, มองโลกมองเรา, ปรับโฉม “Dragonfly” เวอร์ชั่น 2 นวัตกรรมจากเทคโนโลยีอวกาศฯ…ตัวช่วยเปลี่ยนผ่านเกษตรกรไทยสู่ “Smart Farmer”
– GISTDA สำนักงานพัฒนาเทคโนโลยีอวกาศ และ ภูมิสารสนเทศ, รายงานผลการดำเนินงาน การเปิดโอกาสให้บุคคลภายนอกได้มีส่วนร่วมในการดำเนินงานตามภาคกิจของหน่วยงาน สำนักงานพัฒนาเทคโนโลยีอวกาศและภูมิสารสนเทศ (องค์การมหาชน) ประจำปี 2567
– GISTDA สำนักงานพัฒนาเทคโนโลยีอวกาศ และ ภูมิสารสนเทศ, กิจกรรมภายนอก, เช้านี้สุพรรณบุรี คณะผู้บริหาร GISTDA เยี่ยมชมพื้นที่นำร่องโครงการ DRAGONFLY
